Η Ιστορία του Πηλίου

Το θρυλικό βουνό του Πηλίου, στην καρδιά της Θεσσαλίας, εκτείνεται μεταξύ του Αιγαίου Πελάγους και του Παγασητικού Κόλπου, από το Κεραμύδι έως την προεξοχή του Τρίκερι. Η πλούσια βλάστηση σε συνδυασμό με το απέραντο γαλάζιο δημιουργούν ένα τοπίο που μοιάζει βγαλμένο από τη μυθολογία, κάτι που αναγνωρίστηκε ήδη από την αρχαιότητα. Στο Πήλιο διαδραματίστηκαν οι τιτανομαχίες, ενώ εδώ βρισκόταν το ιερό σπήλαιο του 'Ακραίου Διός'.

Σε αυτό το σπήλαιο ανέβαιναν οι άνθρωποι κάθε Ιούλιο, για να παρακαλέσουν τον Δία να στείλει βροχή τις πιο καυτές μέρες του καλοκαιριού. Στις πλαγιές του Πηλίου ο Πηλέας παντρεύτηκε τη Νηρηίδα Θέτιδα, με την οποία απέκτησε τον θρυλικό Αχιλλέα. Στα πυκνά δάση του βουνού ζούσαν οι Κένταυροι, με τον πιο φημισμένο από αυτούς τον Χείρωνα, δάσκαλο σημαντικών ηρώων όπως ο Ηρακλής, ο Αχιλλέας, ο Ιάσονας και ο Ασκληπιός.

Ο Ασκληπιός, μάλιστα, έφτασε σε τέτοιο επίπεδο στην ιατρική επιστήμη που ξεπέρασε τον δάσκαλό του. Δημιούργησε το σύμβολο του φιδιού, το οποίο συνδέεται με τη θεραπεία, και έθεσε τα θεμέλια της Ιατρικής Επιστήμης. Από τα δάση του Πηλίου οι Αργοναύτες κατασκεύασαν την 'Αργώ', αφιερωμένη στον Ποσειδώνα, και ξεκίνησαν το ταξίδι τους για να ανακαλύψουν νέους κόσμους, διαδίδοντας τον ελληνικό πολιτισμό.

Το Πήλιο, με την καταπράσινη ομορφιά του, κατοικείται εδώ και αιώνες. Η συστηματική οικιστική ανάπτυξη ξεκίνησε τον 12ο αιώνα, κυρίως από μοναχούς. Τα 24 χωριά του Πηλίου άρχισαν να αποκτούν τη σημερινή τους μορφή και γνώρισαν μεγάλη άνθηση κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Τότε, πολλοί κάτοικοι των γύρω περιοχών, προσπαθώντας να ξεφύγουν από τη σκλαβιά, κατέφυγαν στο Πήλιο. Τα χωριά αυτά είχαν προνόμια και έτσι κατάφεραν να αναπτυχθούν, να οργανωθούν, να ιδρύσουν βιοτεχνίες και να γνωρίσουν οικονομική ευημερία. Αυτό ήταν δυνατό γιατί η περιοχή του Πηλίου ανήκε στη μητέρα του Σουλτάνου, Βαλιδέ-χανούμ, και απολάμβανε αυτονομία. Η περιοχή ήταν χωρισμένη σε 'βακούφια', με κύριες πόλεις την Αργαλαστή και τη Μακρυνίτσα, και σε 'χάσια', που διοικούνταν από τον πασά της Λάρισας.

Η οικονομική ανάπτυξη ήταν τόσο σημαντική που προϊόντα από το Πήλιο εξάγονταν στο εξωτερικό. Ολόκληρα καραβάνια με μουλάρια, φορτωμένα με υφαντά και παπούτσια, ξεκινούσαν από τα χωριά του Πηλίου με προορισμό τον Εύξεινο Πόντο, την Ανατολική Μεσόγειο, τη Βιέννη και άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Παράλληλα με την οικονομική άνθηση, ιδρύθηκαν σχολεία και βιβλιοθήκες. Πολλοί διανοούμενοι της εποχής κατέφυγαν στο Πήλιο, που απολάμβανε σχετική ελευθερία. Έτσι, πολλά σχολεία με πανελλήνια φήμη λειτούργησαν εδώ, καθιστώντας το Πήλιο προπύλαιο του Νεοελληνικού Διαφωτισμού.

Ο μεγάλος δάσκαλος του Γένους, Ρήγας Φερραίος, έλαβε την πρώτη του εκπαίδευση στη Ζαγορά Πηλίου. Όλα αυτά τα γεγονότα συνέβαλαν στη δημιουργία της πλούσιας παράδοσης του Πηλίου, τόσο στις τέχνες όσο και στα γράμματα, όπως και στα ήθη και έθιμα. Αυτή η παράδοση παραμένει ζωντανή και μπορεί να την ανακαλύψει κάποιος ανηφορίζοντας τις μαγευτικές πλαγιές του Πηλίου.